Za truizm uznać należy, twierdzenie, że we
współczesnej administracji coraz częściej wykorzystywane są nowoczesne
technologie informatycznych środków przekazu informacji. Przykładami wdrożeń
e-Administracji i mechanizmów pomocniczych w Polsce są m.in. ePUAP czy
„Elektroniczna Wymiana Dokumentów – Polska” (EWD-P). Jednakże zagadnienie
e-procurement (zamówień publicznych wykorzystujących internetowe środki
komunikacji między zamawiającym a wykonawcą[1])
stanowi zagadnienie wciąż w zbyt małym stopniu rozpowszechnione. Niniejszy
artykuł odnosi się do jednej z form e-procurement’u licytacji elektronicznej,
której nie należy mylić z aukcją elektroniczną (temat ostatniego zagadnienia
zostanie poruszony w kolejnym artykule).
Licytacja elektroniczna stanowi jeden z trybów
udzielania zamówień publicznych, w którym za pomocą formularza umieszczonego na
stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie
bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składają kolejne
korzystniejsze oferty (postąpienia) podlegające automatycznej klasyfikacji
(art. 74 ustawy prawo zamówień publicznych, dalej: Pzp). Przedmiotem
zamówienia udzielanego w trybie licytacji elektronicznej mogą być zarówno dostawy,
usługi, jak i roboty budowlane. Licytacja elektroniczna według uregulowań Pzp
jest tzw. licytacją odwróconą, gdyż jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej
oferty jest jak najniższa cena w chwili zamknięcia licytacji. Sposób
uregulowania licytacji (zgoła odmienny od regulacji znanych wszystkim z
popularnych portali aukcyjnych) stanowi emanację swoistych unormowań systemu
zamówień publicznych. Ze względu na ustawową preferencję trybów podstawowych
(przetargu nieograniczonego oraz przetargu ograniczonego) licytację
elektroniczną zamawiający można zastosować, jako tryb udzielenia zamówień
publicznych w ustawowo określonych okolicznościach. Jak wynika z art. 74 ust. 2
Pzp, tryb licytacji elektronicznej można wykorzystać tylko wówczas, gdy wartość
zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 Pzp (zamówienia poniżej progów unijnych). Ustawodawca tym samym
wprowadził próg kwotowy, powyżej którego tryb zamówienia publicznego nie może
znaleźć zastosowania, jednakże nie wprowadził innych ograniczeń takich jak np.
pilna potrzeba, uprzednie przeprowadzenie postępowania w trybie przetargu
nieograniczonego bądź ograniczonego. Regulacja taka stanowi przesłankę do
uznania trybu licytacji elektronicznej za tryb sprzyjający ochronie uczciwej
konkurencji.
Postępowanie przygotowuje i prowadzi na stronie
internetowej zamawiający (zamawiający może powierzyć przygotowanie i
prowadzenie licytacji innemu podmiotowi, działającemu, jako pełnomocnik
zamawiającego). Jedyną formą komunikowania się zamawiającego i wykonawcy od
momentu otwarcia do zamknięcia licytacji jest droga elektroniczna. Wnioski,
oświadczenia i informacje przekazane w trakcie licytacji w innej formie
traktowane są jak niezłożone. Wskazana regulacja stanowi modyfikację, ale nie
odstąpienie, od ogólnej zasady pisemności, należy, bowiem przyjąć, szerokie
rozumienie zasady pisemności, nie ograniczone tylko do wydruku bądź pisma
ręcznego.
Wykonawcy w celu uzyskania możliwości udziału w
licytacji elektronicznej, w pierwszej fazie muszą przedłożyć stosowny wniosek o
dopuszczenie do udziału. Złożenie wniosku o dopuszczenie do licytacji
elektronicznej zmierza do adhezyjnej akceptacji jej warunków i nawiązania
wielostronnego porozumienia określającego wymogi postępowania eliminacyjnego,
mającego na celu ochronę interesów uczestników aukcji, a także interesu
publicznego (organizatora). Zamawiający dopuszcza do udziału w licytacji
elektronicznej i zaprasza do składania ofert wszystkich wykonawców
spełniających warunki udziału w postępowaniu, określając w zaproszeniu termin
związania ofertą wykonawcy, który zaoferuje najniższą cenę. (art. 76 ust. 2
Pzp).
Jednocześnie zainteresowani muszą dochować ustalonych
przez zamawiającego wymagań dotyczących rejestracji i identyfikacji wykonawców
ubiegających się o udział w licytacji, w tym wymagań technicznych urządzeń
informatycznych (art. 75 ust. 2 pkt. 4 Pzp). W praktyce sprowadza się to do
wejścia na podaną przez zamawiającego stronę internetową i wpisania
identyfikatora wraz z hasłem. Zalogowany wykonawca, dla konkurentów biorących
udział w licytacji jest jedynie widzialny jako anonimowy podmiot, z
przypisanymi numerami identyfikacyjnymi lub nazwami. Zamawiający otwiera
licytację elektroniczną w terminie określonym w ogłoszeniu o zamówieniu, z tym,
że termin ten nie może być krótszy niż 5 dni od dnia przekazania wykonawcom
zaproszenia do składania ofert. Licytacja rozpoczyna się w wyznaczony dzień o
wskazanej godzinie i od tego momentu przedsiębiorcy zaczynają rywalizację.
Oferty składane przez wykonawców podlegają
automatycznej klasyfikacji na podstawie ceny. Oferta przestaje wiązać, gdy inny
wykonawca złoży ofertę korzystniejszą. Licytacja jest więc trybem całkowicie
odmiennym od pozostałych. Podstawową różnicą jest możliwość składania w trakcie
licytacji więcej niż jednej oferty przez każdego wykonawcę. W tym trybie
postępowania wykonawcy przysługuje prawo do złożenia nie tylko jednej oferty w
toku danego postępowania, ale może on składać je wielokrotnie. W zależności od
rozwoju sytuacji, wykonawca ma bowiem prawo do składania w trakcie licytacji
kolejnych korzystniejszych postąpień. Każde z nich należy traktować, jako
złożenie odrębnej oferty.
Zamawiający, który zamieścił odpowiednią informację w
ogłoszeniu, może po każdym etapie licytacji wyeliminować niektórych wykonawców
z kolejnych etapów, jednocześnie informując ich o tym.
Zakończenie licytacji może nastąpić w trzech uregulowanych
przez prawo sytuacjach:
1) w terminie określonym w ogłoszeniu,
2) jeżeli w ustalonym w ogłoszeniu okresie nie zostaną
zgłoszone nowe postąpienia, lub
3) po zakończeniu ostatniego, ustalonego w ogłoszeniu
etapu.
Zamawiającemu przysługuje swoboda wyboru sposobu
zakończenia licytacji. Podobnie jak szereg innych informacji, także i ta musi
jednak być zamieszczona w ogłoszeniu o zamówieniu. Oprócz wskazania sposobu
zamknięcia licytacji, zamawiający ma także obowiązek określić jego termin.
Zamawiający udziela zamówienia wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę.
Bezpośrednio po zamknięciu licytacji zamawiający musi podać, pod ustalonym w
ogłoszeniu o zamówieniu adresem internetowym, nazwę (firmę) oraz adres
wykonawcy, którego ofertę wybrano. Zawarcie umowy nie następuje w chwili
zakończenia licytacji. Podpisanie umowy między zamawiającym a wykonawcą,
następuje w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia przekazania zawiadomienia o
wyborze oferty, nie później jednak niż przed upływem terminu związania ofertą.
Zawarcie umowy następuje jak w przypadku zastosowania każdego innego trybu w
tradycyjnej formie pisemnej, chyba, że przepisy wymagają formy szczególnej.
Odmienności w stosunku do pozostałych trybów
udzielenia zamówienia:
1) odstąpienie od
tradycyjnie pojmowanej pisemności na rzecz kontaktu za pomocą informatycznych
środków przekazu,
2) możliwość składania
kilku ofert,
3) konkurowanie w czasie
rzeczywistym
Przestrzenią, w której odbywa się licytacja
elektroniczna zazwyczaj jest udostępniona bezpłatnie platforma UZP, dostępna
pod adresem: https://licytacje.uzp.gov.pl/index.php. W 2012
roku na platformie licytacji elektronicznych Urzędu Zamówień Publicznych
zostało przeprowadzonych 359 licytacji[2].
Istnieje także możliwość skorzystania z wersji demonstracyjnej portalu, który w
sposób praktyczny ukazuje wszelkie czynności dokonywane w trakcie licytacji
elektronicznej, http://demo.licytacje.uzp.gov.pl. Wersja ta
zawiera wszystkie funkcjonalności Platformy Licytacji Elektronicznych i jest z
nią identyczna. Umożliwia prowadzenie licytacji testowych oraz innych licytacji
nieobjętych regulacjami Pzp.
[1] D. Piasta, Przetargi
elektroniczne w świetle obecnego i projektowanego ustawodawstwa Unii
Europejskiej dotyczącego zamówień publicznych, Doradca, Zamówienia
Publiczne, 2002, nr 12
[2] Sprawozdanie
Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień
publicznych w 2012 roku, Warszawa maj 2013, s. 61
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz