Podmioty ubiegające
się o uzyskanie zamówień publicznych sporządzając dokumentację ofertową (w
szerokim sensie – ofertę, oświadczenie wstępne, załączniku, oświadczenia,
dokumenty itd.) niejednokrotnie polegają na informacjach pozyskanych od innych
podmiotów z którymi współpracują np. dotyczącymi posiadanego przez nie doświadczenia
(CV, oświadczenia), parametrów towarów (np. kart produktu). Informacje uzyskane
od podmiotów zewnętrznych mogą dotyczyć również bezpośrednio wykonawcy – np. informacje
uzyskiwane w celu ustalenia pozostawania z innym wykonawcą w strukturze „grupy
kapitałowej”. Spośród wielu cech jakie można przypisać informacjom, w tym
pozyskanym od współpracowników, wyróżnić można dwie, przeciwne względem siebie:
prawdziwość albo fałszywość.
Niezależnie
od źródła pozyskania informacji odpowiedzialność za nie, w tym za ich
prawdziwość, ponosi wykonawca, którego z organizatorem postępowania łączy więź
przedkontraktowa. Przedstawienie przez wykonawcę informacji wprowadzających
zamawiającego w błąd, niezależnie od tego czy pochodzącą one bezpośrednio od
wykonawcy czy też zostały pozyskane od innych podmiotów, jest jedną z
okoliczności o których mowa w dwóch przesłankach wykluczenia – zawartej w art.
24 ust. 1 pkt 16 P.z.p. oraz w art. 24 ust. 1 pkt 17 P.z.p. W przypadku
pozyskiwania informacji z zewnątrz od wykonawcy należy oczekiwać przynajmniej
zachowania odpowiedniego stopnia staranności w weryfikacji tychże informacji. Zachowanie
odpowiedniego stopnia staranności, uwzględnione zostało również w treści
przepisów art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 P.z.p., odwołujących się do stopnia
zawinienia wykonawcy w wprowadzeniu zamawiającego w błąd poprzez przedstawienie
informacji (zamierzone działanie lub rażące niedbalstwo – art. 24 ust. 1 pkt 16
P.z.p.; lekkomyślność lub niedbalstwo – art. 24 ust. 1 pkt 17 P.z.p.).
W przypadku
informacji uzyskiwanych z zewnątrz, dochowanie należytej staranności, wymaga
przynajmniej poddania ich weryfikacji przed przedstawieniem ich zamawiającemu. Skonkretyzowane
środki weryfikacyjne zależe są od rodzaju informacji pozyskanych przez
wykonawcę. Będą one inne w przypadku weryfikowania prawdziwości informacji o parametrach
urządzeń biurowych oferowanych przez producenta oraz w przypadku ustalania charakteru
relacji łączących wykonawcę z innym pretendentem do uzyskania zamówienia (w
kontekście grupy kapitałowej). Stawiając tezę ogólną, należy przyjąć, że zastosowane
instrumenty oraz mechanizmy, powinny być proporcjonalne lecz jednocześnie wystarczające do osiągnięcia
zamierzonego celu – weryfikacji prawdziwości pozyskanych informacji a także
umożliwiać wykazanie, że stosowne działania zostały podjęte (zamawiającemu,
KIO).
Odwołując
się do dorobku orzeczniczego KIO, warto przywołać treść uzasadnienia wyroku z
dnia 13 lutego 2018 r., KIO 185/18, dotyczącego sprawy w której zarzucono zamawiającemu niezgodne z
P.z.p. wykluczenie wykonawcy z powołaniem na treść art. 24 ust. 1 pkt 17 P.z.p.
z powodu przekazania przez niego nieprawdziwych informacji dotyczących premiowanego
przy ocenie ofert doświadczenia osób wyznaczonych do realizacji zamówienia. „Odwołujący
kwestionował także, iż przedstawienie informacji wprowadzających zamawiającego
w błąd co do doświadczenia P. D. oraz D. S. było wynikiem jego lekkomyślności
lub niedbalstwa. Twierdził, że nie można mu przypisać niedochowania należytej
staranności, ponieważ:
- Pan D. i Pan S. nie są pracownikami wykonawcy zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę, ale współpracownikami realizującymi zlecenie na rzecz Wykonawcy zatrudnionymi w oparciu o umowy zlecenia w ramach stałej współpracy.
- W organizacji Odwołującego są wdrożone i funkcjonują procedury weryfikacji stale współpracujących z wykonawców podmiotów, które zobowiązują się do udziału w realizacji zamówienia udzielonego (…). W okolicznościach niniejszej sprawy Odwołujący uzyskał ustne potwierdzenie w zakresie spełniania przez ww. osoby warunków udziału w postępowaniu, jak również spełniania przez realizowane przez nich w przeszłości usługi wymogów określonych w ramach kryteriów pn. Doświadczenie personelu wykonawcy. (…) uzupełnił wykaz w oparciu o przekazane przez te podmioty ww. informacje i ich szczegółowe życiorysy/CV.
- Wykonawca nie miał żadnych podstaw by twierdzić, że osoby podały jakiekolwiek nieprawdziwe informacje co do tego, że zakończenie świadczenia przez nich usług nastąpiło w innym momencie niż zakończenie usług w rozumieniu zapisów SIWZ (IDW)” – str. 21 i 22 Odwołania.
Skład orzekający Izby stanął na stanowisku,
że zamawiający zasadnie uznał, że przedstawienie przez odwołującego informacji
wprowadzającym w błąd było wynikiem braku należytej staranności (niedbalstwa). Wskazana
przez odwołującego procedura funkcjonująca w jego organizacji może zostać
uznana co najwyżej jako procedura pozyskiwania informacji, w żadnym jednak
razie weryfikacji. Po pierwsze, to nie współpracownik, ale wykonawca winien
dokonać oceny, na podstawie adekwatnych i wyczerpujących informacji
pochodzących od współpracownika co do jego doświadczenia, czy doświadczenie to
rzeczywiście odpowiada wymogom zamawiającego. Po drugie, ustna forma
pozyskiwania „zapewnień”, stosowana przez odwołującego, sama w sobie stanowi
zagrożenie dla dokładności w dalszym przekazywaniu informacji pozyskanych w
ramach owych zapewnień. Po trzecie, odwołujący wprost zakłada brak weryfikacji
z jego strony informacji pochodzących od współpracownika. Po czwarte, niejasnym
jest sposób, a nawet sam fakt zapoznania się przez współpracownika z
każdorazowymi wymaganiami zamawiającego co do doświadczenie osoby (ustnie ?). Po
piąte, niejasnym jest, czy przekazane życiorysy/CV są dedykowane danemu
postępowaniu, czy też są powielane i wykorzystywane w wielu postępowaniach o
udzielenie zamówienia publicznego, nie zawierając informacji kluczowych z
perspektywy wymagań danego zamawiającego (tu: co do doświadczenia uzyskanego do
momentu wystawienia Świadectwa Przejęcia).
Skład orzekający Izby w pełni podziela
pogląd, iż zasadą wykonawcy – uczestnika postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego winna być zasada ograniczonego zaufania do informacji
innych osób i podmiotów (…) i to nie tylko dlatego, że konsekwencje podania
informacji wprowadzających w błąd obarczają zawsze wykonawcę (a nie osobę lub
podmiot informacji udzielający), ale także z tego względu, iż także działania
tych osób lub podmiotów mogą być podejmowana niedbale (np. osoba nie zapoznała
się albo pobieżnie zapoznała się z postanowieniami SIWZ, nie dostrzegając
odmienności wymogów zamawiającego w danym postępowaniu).
Akt staranności wykonawcy przy weryfikacji
informacji, przed jej przedstawieniem zamawiającemu, wymaga, aby wykonawca
sprawdził co najmniej te elementy informacji, które są kluczowe z perspektywy
wymogu dotyczącego doświadczenia osoby, za które zamawiający
przewidział przyznanie punktów, tym bardziej w sytuacji, gdy weryfikacja tych
informacji jest możliwa na podstawie innych ogólnie dostępnych informacji (np.
na stronach internetowych). W sytuacji, gdy odwołujący poprzestał w istocie
na pozyskaniu informacji od współpracowników, opierając się na ich ocenie, a
nie dokonując sprawdzenia informacji i własnej oceny uznać należy, że
odwołujący nie wykazał się oczekiwaną od profesjonalnego uczestnika
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego starannością przy
przedstawieniu zamawiającemu informacji o doświadczeniu dwóch osób. Inaczej
mówiąc nie dochował, poprzez przedstawione zachowanie należytej staranności
wymaganej od uczestnika postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.”
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz