Niezmienność kryteriów oceny ofert

Zastosowane przez zamawiających i zamieszczone w ogłoszeniu o zamówieniu kryteria oceny ofert i ich waga nie mogą ulec zmianie po upływie terminu składania ofert, a w przypadku trybu przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem oraz dialogu konkurencyjnego, również po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Zgodnie z tezami z uzasadnienia wyroku KIO z dnia 28 września 2010 r.[1]

 

„[...] ustawa Prawo zamówień publicznych nakazuje, aby postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone było w sposób przejrzysty, oznacza to między innymi, iż zamawiający winien ustalone w SIWZ przez siebie warunki, jakim mają odpowiadać oferty, egzekwować w sposób, w jaki zostały przewidziane. Weryfikacji ofert może jedynie dokonywać w oparciu o postanowienia, które ustanowił, wiążące również samego zamawiającego, który nie jest uprawniony aby je zmieniać czy interpretować w sposób dowolny. Dokonując wyboru oferty, zamawiający może oprzeć tę czynność wyłącznie o reguły, które ustanowił w SIWZ. Działania przeciwne prowadziłyby do naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, równego traktowania wykonawców i wyboru oferty zgodnie z przepisami tej ustawy [...]”. 

W zbliżony sposób na ten temat wypowiedziała się KIO w wyroku z dnia 12 lutego 2009 r. [2] podnosząc, iż:

„[...] przez złożenie oferty nawiązuje się między wykonawcą  a zamawiającym stosunek przetargowy oparty na akceptacji postanowień SIWZ. Wykonawcy biorący udział w postępowaniu mają prawo oczekiwać, że złożone przez nich oferty, oświadczenia i dokumenty zostaną ocenione wyłącznie na podstawie wymagań zawartych   w SIWZ. Odpowiednio zobowiązaniem zamawiającego jest dokonanie oceny jedynie na podstawie sformułowanych w SIWZ zasad i wymagań. Obowiązek przestrzegania na każdym etapie postępowania postanowień SIWZ jest nie tylko wyrazem formalizmu postępowania   o udzielenie zamówienia publicznego. Stanowi również realizację zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców wynikającą z art. 7 ust. 1 ustawy. Działanie zamawiającego polegające na wybiórczym traktowaniu wymagań ustalonych w SIWZ, jest na etapie oceny ofert niedopuszczalne, stanowi naruszenie zasady równego traktowania wykonawców oraz uczciwej konkurencji. Zamawiający nie może na etapie oceny ofert nadawać postanowieniom SIWZ innej, niż pierwotnie ustalona treści wyłącznie w celu obrony oferty uznanej przez siebie za najkorzystniejszą [...]”.           

Zamawiający największą dozę swobody w zakresie momentu zmiany kryteriów ma w przypadku zastosowania trybu przetargu nieograniczonego. W każdym czasie przed złożeniem ofert może bowiem dokonać zmian, informując o tym w SIWZ i ogłoszeniu oraz ustalając, zgodnie z przywołanymi przepisami, nowe terminy składania ofert. Ponieważ zmiana kryterium winna być oznajmiona w ogłoszeniu oraz SIWZ, tym samym niemożliwa jest zmiana kryteriów po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału   w postępowaniu. Zakaz zmiany po tym terminie kryteriów i ich znaczenia, nie oznacza jednak zakazu zmiany opisu kryteriów. Opis ten, zamieszczany wyłącznie w SIWZ, nawet gdy jest zmieniony, nie ingeruje bowiem w treść ogłoszenia, jeśli same kryteria i ich znaczenie pozostaną niezmienne. Zamawiający może więc np. w obrębie tych kryteriów, w sposób niezmieniający ich znaczenia, wprowadzić niewskazywane uprzednio (w SIWZ i ogłoszeniu) podkryteria. Decyzja taka nie może jednak być podyktowana dążeniem do dyskryminacji któregokolwiek z uczestników postępowania oraz wprowadzać nowych elementów oceny[3].

W zakresie związku kryterium z przedmiotem zamówienia polecam lekturę, artykułu "Związek kryteriów z przedmiotem zamówienia", który ukazał się w miesięczniku "Przetargi Publiczne", nr 12/2014, s. 20-24.

---

[1] Wyrok KIO z dnia 27 września 2010 r., KIO 1987/10, Lexis.pl nr 2403570

[2] Wyrok KIO z dnia 12 lutego 2009 r., KIO/UZP 133/08, Lexis.pl nr 2244654.

[3] Wyrok TSUE z dnia 24 listopada 2005 r., C-331/04 ATI EAC Srl e Viaggi di Maio Snc i inni v. ACTV Venezia SpA i inni, ECR 2005, nr 11, s. I-10109, Lexis.pl nr 366606.