Anonimowy wniosek o wyjaśnienie treści SIWZ

Na podstawie art. 38 ust. 1 zdanie pierwsze P.z.p., każdy wykonawca uprawniony jest do zwrócenia się do zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ. Uwzględniając regulacje P.z.p. należy uznać, że wniosek o wyjaśnienie treści SIWZ ma charakter odformalizowany. Powstaje jednak wątpliwość czy wniosek taki może zostać skierowany bez oznaczenia osoby wnoszącej o wyjaśnienia (tzw. wniosek anonimowy) i czy zamawiający obowiązany jest do jego rozpatrzenia, a także udzielenia pod jego wpływem wyjaśnień. 

Przepis art. 38 ust. 1 zdanie pierwsze P.z.p., posługuje się wprost, zdefiniowanym ustawowo pojęciem „wykonawcy”. Zgodnie z art. 2 pkt 11 P.z.p. wykonawcą, jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Pomimo szerokiego zakresu podmiotowego ww. definicji, nie obejmuje nieograniczonego kręgu podmiotów.

Na etapie właściwym dla składania wniosków o wyjaśnienie SIWZ, wykonawcami są podmioty, które ubiegają się o udzielenie zamówienia publicznego. Należy uznać, że wykonawcami w myśl art. 38 ust. 1 zdanie pierwsze P.z.p. mogą być również podmioty zainteresowane ubieganiem się o udzielenie zamówienia publicznego, a więc zapoznające się z treścią SIWZ w celu ewentualnego przygotowania i złożenia oferty. Powyższe należy wywieść z funkcji jaką pełni SIWZ, z którą zapoznanie się, ma umożliwić skuteczne ubiegania się o udzielenie zamówienia (np. nieodrzucenie oferty ze względu na sprzeczność jej treści, z treścią SIWZ). W konsekwencji w postępowaniu przeprowadzanym w trybie przetargu nieograniczonego, wykonawcami będą również podmioty, które nie ujawniły się wcześniej zamawiającemu w inny sposób niż poprzez skierowanie wniosku o wyjaśnienie SIWZ (np. poprzez złożenie wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu – taki wniosek przed udostępnieniem SIWZ składany jest przez wykonawców np. w trybie dialogu konkurencyjnego).

W świetle powyższego, na etapie składania ofert w trybie przetargu nieograniczonego, trudno jest odróżnić podmiot mający zamiar ubiegać się o udzielenie zamówienia publicznego od podmiotu, który takiego zamiaru nie wykazuje, a wniosek o wyjaśnienie treści SIWZ, składa z innych przyczyn (np. ramach przeprowadzanej kontroli społecznej). Powyższe, per se, nie oznacza jednak, że wniosek anonimowy, a więc złożony przez osobę nieoznaczoną, należy uznać za wniosek w myśl art. 38 ust. 1 zdanie pierwsze P.z.p., a wiec wniosek wywołujący przewidziane P.z.p. skutki prawne (w szczególności obowiązujący zamawiającego do sformułowania i udostępnienia wyjaśnień).

W kontekście powyższego należy wskazać, że zgodnie z art. 38 ust. 2 P.z.p. „treść zapytań wraz z wyjaśnieniami zamawiający przekazuje wykonawcom, którym przekazał SIWZ, bez ujawniania źródła zapytania, a jeżeli SIWZ udostępnia na stronie internetowej, zamiesza na tej stronie”. Uwzględniając powyższe, weryfikacja autora wniosku o wyjaśnienia treści SIWZ, zarówno w celu analizy merytorycznej zapytań jak i udzielenia na nie odpowiedzi, w tym rozpowszechnienia ich zgodnie z wymogami ustawowymi, jest czynnością zasadniczo zbędną, albowiem nie wiąże się z nią żadna inna konsekwencja, niż formalnoprawne zweryfikowanie posiadania przez wnioskodawcę statutu wykonawcy w myśl art. 2 pkt 11 P.z.p. Uwzględniając powyższe, pomimo występujących w tym zakresie wątpliwości interpretacyjnych, jakie powstają w wyniku literalnego i restrykcyjnego postrzegania treści art. 38 ust. 1 zdanie pierwsze P.z.p., zamawiającym należy rekomendować udzielenie odpowiedzi na pytania otrzymanie od tzw. anonima. Udzielanie odpowiedzi, na merytorycznie zasadne zapytania, pomimo że czasochłonne, umożliwia poprawę jakości SIWZ i uchronienie się przed powstającymi wątpliwości w sposobie rozumienia jej zapisów. Zadbanie o poprawne (zgodne z zamysłem twórcy) odczytywanie postanowień SIWZ wydaje się wartością cenniejszą, niż formalnoprawna weryfikacja tego, czy anonimowemu wnioskodawcy można przypisać atrybut wykonawcy, a w konsekwencji uprawnienie do złożenia wniosku o wyjaśnienie SIWZ.