Zgodnie z treścią przepisu art. 144 ustawy Prawo
zamówień publicznych, zamawiający w porozumieniu z wykonawcą mogą zmienić umowę
o zamówienie publiczne w stosunku do treści oferty, na podstawie której
dokonano wyboru wykonawcy, gdy konieczność wprowadzenia takich zmian wynikła z
okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawierania umowy, lub
zmiany te są korzystne dla zamawiającego. Ustawa zasadniczo nie wprowadza więc
zakazu wprowadzania waloryzacji wynagrodzenia należnego wykonawcy zamówienia
publicznego.
Zasady waloryzacji powinny jednak, jako istotne
postanowienia umowy, zostać określone już na etapie wyboru wykonawcy zamówienia
publicznego. Stosowanie tejże klauzuli jest zgodne z przepisami ustawy pod
warunkiem, że zamawiający przewidział możliwość jej zastosowania we wzorze
umowy, ogólnych warunkach umowy albo istotnych postanowieniach umowy, zawartych
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Wprowadzenie do tekstu zawieranej
umowy po wyborze oferty lub wprowadzenie jej aneksem do już zawartej umowy nie
jest możliwe. Wynika to przede wszystkim z tego, iż zmiana taka naruszyłaby
zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania uczestników postępowania.Przewidując
możliwość waloryzacji wynagrodzenia należnego wykonawcy zamówienia publicznego
zamawiający zmniejsza ryzyka biznesowe po stronie wykonawcy, który może
zaoferować korzystniejsze ceny realizacji zamówienia, gdyż nie musi dokonywać
estymacji kosztów realizacji zamówienia. W konsekwencji zamawiający przez cały
okres realizacji zamówienia płaci rynkowe ceny za realizację przedmiotu umowy -
wykonawcy nie muszą asekurować się podnoszeniem cen w początkowej fazie
realizacji zamówienia w celu pokrycia na przykład kosztów wynikających z
przewidywanej inflacji, czy zmiany kursu walut. Klauzule waloryzacyjne muszą
być oparte na obiektywnych przesłankach, aby nikt nie mógł zarzucić
uznaniowości przy zwiększaniu wynagrodzenia wykonawcy. Należy zaznaczyć że
zamawiający podlegający rygorom ustawy o finansach publicznych powinni w
klauzulach waloryzacyjnych wpisywać ich górną granicę, tak aby ewentualnie na
skutek zastosowania klauzul waloryzacyjnych nie przekroczyć kwot zawartych w
uchwale budżetowej lub planie finansowym.
Zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy o
finansach publicznych wydatki publiczne mogą być ponoszone na cele i w
wysokościach ustalonych w:
- ustawie budżetowej,
- uchwale budżetowej jednostki samorządu
terytorialnego,
- planie finansowym jednostki sektora finansów
publicznych.
Najczęściej spotykanymi w obrocie prawnym klauzulami waloryzacyjnymi są:
- klauzule walutowe – za miernik wartości przyjmują walutę inną niż ta, w której wyrażone jest zobowiązanie,
- klauzule towarowe – za miernik wartości przyjmują cenę określonego towaru,
- klauzule indeksowe – za miernik wartości przyjmują wartość powszechnie znanego wskaźnika np. inflacji,
- klauzula złota – za miernik wartości przyjmuje cenę złota,
- klauzula uposażenia – za miernik wartości przyjmuje np. minimalne wynagrodzenie.
W umowach w sprawie zamówień publicznych rzadko
klauzule waloryzacyjne są spotykane i występują najczęściej jako klauzule
indeksowe lub walutowe. Automatyczne klauzule cenowe najczęściej występują w
postaci klauzul indeksacyjnych opartych na wskaźnikach zmian cen. Zastosowany
wskaźnik waloryzacji powinien być: niezależny od stron umowy, jednoznaczny,
łatwo dostępny .
Zapis przykładowy który może zostać wprowadzony do
umowy:
Wynagrodzenie wykonawcy z tytułu realizacji
przedmiotu umowy, zostanie zwiększone zgodnie ze zmianami wskaźnika cen towarów
i usług konsumpcyjnych publikowanego przez Główny Urząd Statystyczny za okres
12 miesięcy realizacji umowy.
Strony zawartej umowy mogą również zmienić jej treść w
wyniku waloryzacji sądowej. Taka zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego
może być podyktowana np. nadzwyczajną zmianą stosunków (rebus sic stantibus),
uregulowaną w art. 357 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli z
powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z
nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jedne z ze stron rażącą stratą, czego
strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów
stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania
zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Z
punktu widzenia art. 357 1 Kodeksu cywilnego, konieczność zmiany umowy w
sprawie zamówienia publicznego uzależniona jest od zajścia kilku przesłanek.
Trzeba ustalić, kiedy umowa została zawarta i na ten dzień ocenić, czy
rzeczywiście okoliczności powodujących konieczność jej zmiany nie można było
przewidzieć.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz