Dyrektywa 2014/55/EU[1], uchwalona została 16 kwietnia 2014 roku, natomiast jej opublikowanie nastąpiło
6 maja 2014 roku[2]. Wspomniana dyrektywa swoim zakresem przedmiotowym normuje zagadnienie
e-faktur w systemie zamówień publicznych. Kwestia e-faktur stanowi jednocześnie
emanację szerszej polityki unijnej w zakresie zamówień publicznych, a
mianowicie: e-procurement, czyli elektronicznych metod komunikowania się
zamawiających z wykonawcami oraz GPP, tzw. zielonych zamówień publicznych, tzn.
zamówień publicznych realizujących także cele polityki zrównoważonego rozwoju w
tym polityki ochrony środowiska.
Dyrektywa wyznacza kolejną
metodę, dzięki której jednocześnie istnieje możliwość realizowania,
podstawowych zadań systemu zamówień publicznych, generowania oszczędności przez
efektywne wydatkowanie środków publicznych z realizacją również innych celów
polityki unijnej bez uszczerbku dla obu. Ochrona środowiska jest jedną z
ważniejszych zalet faktury elektronicznej. Przedsiębiorstwa oferujące e-faktury
prowadzą szereg działań na rzecz tego rozwiązania, nierzadko włączając
elektroniczne fakturowanie w realizowaną przez firmę strategię zrównoważonego
rozwoju. Ewolucja systemu fakturowania z formy tradycyjnej (papierowej) do formy
elektronicznej, ma przynieść znaczące oszczędności, dane szacunkowe wskazują,
że w
kontekście transgranicznym, zmiana może przynieść oszczędności rzędu 2,3 mld
euro.
Dyrektywa zakłada, że elektroniczne fakturowanie
stanie się standardem w zamówieniach publicznych, poprzez wyeliminowanie
niepewność prawnej, nadmiernej złożoność a także zminimalizuje dodatkowe koszty
operacyjne ponoszone przez podmioty gospodarcze, które są zmuszone stosować
różne e-faktury w poszczególnych państwach członkowskich. Przepisy dyrektywy
przewidują przygotowanie przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN)
odpowiedniej normy. Następnie opracowana przez europejską organizację
normalizacyjną norma dotycząca fakturowania elektronicznego zostanie poddana
testom pod kątem jej praktycznego stosowania przez użytkownika końcowego oraz
konsultacjom z Parlamentem Europejskim i rządami krajowymi. Końcowa norma
będzie obowiązywała wszystkie państwa UE, zobowiązać kraje członkowskie do
zapewnienia, aby zamawiający uwzględniały odbiór faktur elektronicznych
spełniających wspomnianą normę europejską. Dzięki temu mają poprawić się
warunki funkcjonowania rynku wewnętrznego.
W chwili obecnej, część państw członkowskich posiada
krajowe przepisy dotyczące elektronicznego fakturowania, a niektóre z nich
wprowadziły obowiązek elektronizacji faktur przy udzielaniu zamówień
publicznych. Istnienie wielu narodowych systemów elektronicznego fakturowania
opartych o krajowe standardy powoduje, komplikacje i zwiększa koszty ponoszone
przez wykonawców, szczególnie w przypadku zamówień przekraczających granice
narodowe, co ostatecznie skutkuje fragmentacją rynku wspólnotowego. W Europie
elektroniczne faktury są bardzo popularną formą regulowania rozliczeń w
zamówieniach publicznych. W większości państw europejskich coraz częściej
rezygnuje się z tradycyjnej metody wystawiania faktur na rzecz elektronicznych
form rozliczeń. Liczba e-faktur rośnie, a liderami w tej kwestii są kraje
skandynawskie, Szwajcaria, Słowenia i Estonia. Przoduje w tej dziedzinie
Finlandia, w której to skanowanie faktur w administracji publicznej rozpoczęło
się już w 2005 roku. W tej chwili już około 80% przedsiębiorstw w tym kraju
stosuje e-faktury.
W Polsce nie zostały wprowadzone przepisy obligujące
stosowanie e-faktur w systemie zamówień publicznych jednakże zgodnie z
obowiązującymi regulacjami istnieje możliwość posługiwania się fakturami
elektronicznymi pomiędzy stronami umowy o zamówienia publiczne. Zgodnie z
rozporządzeniem ministra finansów z dnia 14 lipca 2005 roku w sprawie
wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, zrównuje się
prawnie z fakturą tradycyjną, czyli papierową. Od 01.01.2011 obowiązuje nowe
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17.12.2010 w sprawie przesyłania faktur
w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania
organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej. Rozporządzenie to kreuje
bardziej liberalne regulacje niż poprzednio obowiązuje, ponieważ pozostawia
podatnikowi swobodę w zakresie sposobu zapewnienia autentyczności i
integralności e-faktury. Pod względem danych, jakie powinny znaleźć się na
dokumencie, e-faktury nie różnią się od papierowych odpowiedników. Każda z nich
powinna zawierać wszystkie elementy, wymienione w rozporządzeniu Ministerstwa
Finansów z 11 grudnia 2012. Są to m.in. imiona i nazwiska albo nazwy nabywcy i
sprzedawcy, numery NIP obu stron transakcji, nazwa towaru lub usługi, data
wystawienia, czy numer identyfikujący fakturę. Faktury mogą być wystawiane i
przesyłane w formie elektronicznej, pod warunkiem zapewnienia:
- autentyczności pochodzenia faktury,
- integralności treści,
- czytelności faktury.
Jak wynika z raportu PKPP Lewiatan „E-faktury w Polsce
W Polsce wystawia się obecnie ok. 1,5 mld faktur rocznie. Szacuje się, że
zaledwie 8-11 proc. rachunków jest przesyłanych elektronicznie. Reszta to
tradycyjne, papierowe faktury - drukowane i wysyłane pocztą. Taki wynik daje
nam jedno z ostatnich miejsc w Europie. Wyprzedzają nas nie tylko zachodnie
gospodarki, ale także Węgry, Czechy czy Litwa. 8-11 proc.[3].
Obecna sytuacja koresponduje z praktykami społecznymi, albowiem pomimo iż 88 proc. respondentów słyszało o e-fakturach,
to korzysta z nich tylko co czwarty, a ponad połowa nie chce otrzymywać takich
dokumentów.[4]
Nowa regulacja wynikająca z dyrektywy 2014/55/EU
zapewne zmieni obecne statystyki i przyczyni się do szerokiego wykorzystywania
e-faktur. Jeżeli testy i formalne konsultacje przebiegną pomyślnie, nie później
niż od 27 listopada 2018 r. wszystkie e-faktury zgodne z normą
przygotowaną przez Europejski Komitet Normalizacyjny będą musiały być
akceptowane przez organy publiczne w całej UE. Truizmem należy nazwać,
konstatację wskazującą, że wprowadzenie stosownej zmiany przyczyni się do
poprawy praktyki na rynku zamówień publicznych, który ma ogromne znaczenie
gospodarcze zarówno dla poszczególnych krajów jak i całej wspólnoty.
[1] Directive 2014/55/EU of the European Parliament and of the Council of 16 April 2014
on electronic invoicing in public procurement
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz