niedziela, 18 maja 2014

Licytacje, nie tylko w popularnym serwisie aukcyjnym- praktyczne aspekty licytacji elektronicznej w systemie zamówień publicznych


Za truizm uznać należy, twierdzenie, że we współczesnej administracji coraz częściej wykorzystywane są nowoczesne technologie informatycznych środków przekazu informacji. Przykładami wdrożeń e-Administracji i mechanizmów pomocniczych w Polsce są m.in. ePUAP czy „Elektroniczna Wymiana Dokumentów – Polska” (EWD-P). Jednakże zagadnienie e-procurement (zamówień publicznych wykorzystujących internetowe środki komunikacji między zamawiającym a wykonawcą[1]) stanowi zagadnienie wciąż w zbyt małym stopniu rozpowszechnione. Niniejszy artykuł odnosi się do jednej z form e-procurement’u licytacji elektronicznej, której nie należy mylić z aukcją elektroniczną (temat ostatniego zagadnienia zostanie poruszony w kolejnym artykule).

Licytacja elektroniczna stanowi jeden z trybów udzielania zamówień publicznych, w którym za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składają kolejne korzystniejsze oferty (postąpienia) podlegające automatycznej klasyfikacji (art. 74 ustawy prawo zamówień publicznych, dalej: Pzp).  Przedmiotem zamówienia udzielanego w trybie licytacji elektronicznej mogą być zarówno dostawy, usługi, jak i roboty budowlane. Licytacja elektroniczna według uregulowań Pzp jest tzw. licytacją odwróconą, gdyż jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty jest jak najniższa cena w chwili zamknięcia licytacji. Sposób uregulowania licytacji (zgoła odmienny od regulacji znanych wszystkim z popularnych portali aukcyjnych) stanowi emanację swoistych unormowań systemu zamówień publicznych. Ze względu na ustawową preferencję trybów podstawowych (przetargu nieograniczonego oraz przetargu ograniczonego) licytację elektroniczną zamawiający można zastosować, jako tryb udzielenia zamówień publicznych w ustawowo określonych okolicznościach. Jak wynika z art. 74 ust. 2 Pzp, tryb licytacji elektronicznej można wykorzystać tylko wówczas, gdy wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp (zamówienia poniżej progów unijnych). Ustawodawca tym samym wprowadził próg kwotowy, powyżej którego tryb zamówienia publicznego nie może znaleźć zastosowania, jednakże nie wprowadził innych ograniczeń takich jak np. pilna potrzeba, uprzednie przeprowadzenie postępowania w trybie przetargu nieograniczonego bądź ograniczonego. Regulacja taka stanowi przesłankę do uznania trybu licytacji elektronicznej za tryb sprzyjający ochronie uczciwej konkurencji.                        

Postępowanie przygotowuje i prowadzi na stronie internetowej zamawiający (zamawiający może powierzyć przygotowanie i prowadzenie licytacji innemu podmiotowi, działającemu, jako pełnomocnik zamawiającego). Jedyną formą komunikowania się zamawiającego i wykonawcy od momentu otwarcia do zamknięcia licytacji jest droga elektroniczna. Wnioski, oświadczenia i informacje przekazane w trakcie licytacji w innej formie traktowane są jak niezłożone. Wskazana regulacja stanowi modyfikację, ale nie odstąpienie, od ogólnej zasady pisemności, należy, bowiem przyjąć, szerokie rozumienie zasady pisemności, nie ograniczone tylko do wydruku bądź pisma ręcznego.                   

Wykonawcy w celu uzyskania możliwości udziału w licytacji elektronicznej, w pierwszej fazie muszą przedłożyć stosowny wniosek o dopuszczenie do udziału. Złożenie wniosku o dopuszczenie do licytacji elektronicznej zmierza do adhezyjnej akceptacji jej warunków i nawiązania wielostronnego porozumienia określającego wymogi postępowania eliminacyjnego, mającego na celu ochronę interesów uczestników aukcji, a także interesu publicznego (organizatora). Zamawiający dopuszcza do udziału w licytacji elektronicznej i zaprasza do składania ofert wszystkich wykonawców spełniających warunki udziału w postępowaniu, określając w zaproszeniu termin związania ofertą wykonawcy, który zaoferuje najniższą cenę. (art. 76 ust. 2 Pzp).

Jednocześnie zainteresowani muszą dochować ustalonych przez zamawiającego wymagań dotyczących rejestracji i identyfikacji wykonawców ubiegających się o udział w licytacji, w tym wymagań technicznych urządzeń informatycznych (art. 75 ust. 2 pkt. 4 Pzp). W praktyce sprowadza się to do wejścia na podaną przez zamawiającego stronę internetową i wpisania identyfikatora wraz z hasłem. Zalogowany wykonawca, dla konkurentów biorących udział w licytacji jest jedynie widzialny jako anonimowy podmiot, z przypisanymi  numerami identyfikacyjnymi lub nazwami. Zamawiający otwiera licytację elektroniczną w terminie określonym w ogłoszeniu o zamówieniu, z tym, że termin ten nie może być krótszy niż 5 dni od dnia przekazania wykonawcom zaproszenia do składania ofert. Licytacja rozpoczyna się w wyznaczony dzień o wskazanej godzinie i od tego momentu przedsiębiorcy zaczynają rywalizację.                                            

Oferty składane przez wykonawców podlegają automatycznej klasyfikacji na podstawie ceny. Oferta przestaje wiązać, gdy inny wykonawca złoży ofertę korzystniejszą. Licytacja jest więc trybem całkowicie odmiennym od pozostałych. Podstawową różnicą jest możliwość składania w trakcie licytacji więcej niż jednej oferty przez każdego wykonawcę. W tym trybie postępowania wykonawcy przysługuje prawo do złożenia nie tylko jednej oferty w toku danego postępowania, ale może on składać je wielokrotnie. W zależności od rozwoju sytuacji, wykonawca ma bowiem prawo do składania w trakcie licytacji kolejnych korzystniejszych postąpień. Każde z nich należy traktować, jako złożenie odrębnej oferty.                            

Zamawiający, który zamieścił odpowiednią informację w ogłoszeniu, może po każdym etapie licytacji wyeliminować niektórych wykonawców z kolejnych etapów, jednocześnie informując ich o tym.
Zakończenie licytacji może nastąpić w trzech uregulowanych przez prawo sytuacjach:

1) w terminie określonym w ogłoszeniu,
2) jeżeli w ustalonym w ogłoszeniu okresie nie zostaną zgłoszone nowe postąpienia, lub
3) po zakończeniu ostatniego, ustalonego w ogłoszeniu etapu.

Zamawiającemu przysługuje swoboda wyboru sposobu zakończenia licytacji. Podobnie jak szereg innych informacji, także i ta musi jednak być zamieszczona w ogłoszeniu o zamówieniu. Oprócz wskazania sposobu zamknięcia licytacji, zamawiający ma także obowiązek określić jego termin. Zamawiający udziela zamówienia wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę. Bezpośrednio po zamknięciu licytacji zamawiający musi podać, pod ustalonym w ogłoszeniu o zamówieniu adresem internetowym, nazwę (firmę) oraz adres wykonawcy, którego ofertę wybrano. Zawarcie umowy nie następuje w chwili zakończenia licytacji. Podpisanie umowy między zamawiającym a wykonawcą, następuje w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia przekazania zawiadomienia o wyborze oferty, nie później jednak niż przed upływem terminu związania ofertą. Zawarcie umowy następuje jak w przypadku zastosowania każdego innego trybu w tradycyjnej formie pisemnej, chyba, że przepisy wymagają formy szczególnej. 

Odmienności w stosunku do pozostałych trybów udzielenia zamówienia

1)      odstąpienie od tradycyjnie pojmowanej pisemności na rzecz kontaktu za pomocą informatycznych środków przekazu,
2)      możliwość składania kilku ofert,
3)      konkurowanie w czasie rzeczywistym

Przestrzenią, w której odbywa się licytacja elektroniczna zazwyczaj jest udostępniona bezpłatnie platforma UZP, dostępna pod adresem: https://licytacje.uzp.gov.pl/index.php. W 2012 roku na platformie licytacji elektronicznych Urzędu Zamówień Publicznych zostało przeprowadzonych 359 licytacji[2]. Istnieje także możliwość skorzystania z wersji demonstracyjnej portalu, który w sposób praktyczny ukazuje wszelkie czynności dokonywane w trakcie licytacji elektronicznej, http://demo.licytacje.uzp.gov.pl. Wersja ta zawiera wszystkie funkcjonalności Platformy Licytacji Elektronicznych i jest z nią identyczna. Umożliwia prowadzenie licytacji testowych oraz innych licytacji nieobjętych regulacjami Pzp.


[1] D. Piasta, Przetargi elektroniczne w świetle obecnego i projektowanego ustawodawstwa Unii Europejskiej dotyczącego zamówień publicznych, Doradca, Zamówienia Publiczne, 2002, nr 12
[2] Sprawozdanie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2012 roku, Warszawa maj 2013, s. 61

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz